Lipoedeem versus overgewicht

Jij weet als geen ander dat lipoedeem een chronische aandoening is waar nog geen pasklare oplossing voor is. Je hebt vast al gemerkt dat klachten toenemen  door slechte leefstijl en overgewicht. Of juist afnemen als je voor goede zelfzorg kiest. Voeding is een gereedschap dat je kunt inzetten om de klachten die lipoedeem met zich meeneemt, te verminderen.

Lipoedeem en overgewicht

Susan was een jonge meid van 21 en kwam op mijn spreekuur om af te vallen. Heel goed dat ze voor mijn praktijk koos vanwege de holistische blik, maar waar het Susan met name om ging, was dat ze van haar stevige benen af wilde. Als je te dik bent, ga je lijnen, zo lijkt het vanzelfsprekend. Echter gezien haar bouw, met zware, pijnlijke benen, bleek het om lipoedeem te gaan, iets dat je niet zomaar met afvallen wegneemt. Gelukkig liepen we samen niet in de val van lijnen, maar misschien herken je de verwarring!

Veel mensen verwarren lipoedeem met overgewicht. Niet alle mensen met lipoedeem hebben overgewicht, en niet alle mensen met overgewicht hebben lipoedeem. De overgrote meerderheid van vrouwen met lipoedeem kampt met overgewicht. Maatregelen om het gewicht te verlagen hebben vooral invloed op de obesitas component, maar veel minder op de ongelijke vetverdeling van het lipoedeem. Aangezien je met lipoedeem ook een hoge BMI kunt hebben zónder te 'dik' te zijn en , wordt bij veel patiënten soms ten onrechte een relatie gelegd met teveel eten en obesitas.

Het ontstaan van overgewicht en obesitas is zeer ingewikkeld, en het is echt niet zo dat ieder pondje door het mondje gaat. Misschien word je wel boos of gefrustreerd als je arts of zorgverlener weer over je gewicht begint. Hormonen, honger en verzadiging, de omgeving, slaap, stress, pijn, medicatie, je lijnverleden…. dit zijn allemaal factoren die te maken hebben met het toenemen van gewicht. Het is belangrijk om samen goed in kaart te brengen wat jouw verhaal is. Als je bijvoorbeeld jarenlang hebt gelijnd en telkens aangekomen (het jojo-effect), heeft het geen zin om dit te blijven doen. Naast een goed voedings- en beweegplan, waarbij je goed naar je lichaam luistert, zijn er tegenwoordig meer mogelijkheden. Bijvoorbeeld medicatie (Saxenda, Ozempic) of een maagoperatie (metabole chirurgie). Als je hier mee te maken krijgt, is het ook belangrijk om samen met je diëtist je voeding te bewaken. Het is namelijk gemakkelijk om te weinig voeding binnen te krijgen. Dan val je wel af, maar voel je je alsnog niet beter.

Daarbij komt dat als je fors afvalt, de benen in verhouding toch zwaarder zullen blijven. De lipoedeem verdwijnt niet. Echter de klachten ten gevolge van lipoedeem worden wél minder.

Negatieve spiraal

Als je lipoedeem hebt zijn er echter een aantal verschijnselen die een negatieve spiraal kunnen bewerkstelligen waardoor je gemakkelijker aankomt.

Onder andere vermoeidheid en zware, pijnlijke en vermoeide benen  kunnen er voor zorgen dat je minder beweeglijk wordt. Het wordt lastiger om trap te lopen en uit de stoel te komen. Dit heeft invloed op de hoeveelheid energie die je verbruikt, waardoor de kans op overgewicht groter wordt.

De sociale druk en schaamte die lipoedeem met zich mee brengt kan maken dat je onrust ervaart, en je onrust gaat weg-eten. Of niet gaat zwemmen of naar de sportschool durft. Met grotere kans op overgewicht als gevolg.

Wat nou als je wél bent aangekomen?

Denk maar niet dat er een quick fix is om af te vallen. Lijnen werkt in ieder geval niet . Je kunt de kwestie op verschillende manieren aanpakken.

Je kunt vrede hebben met je lijf, je lijf respecteren en liefhebben en van hier uit zorgen dat je doet wat nodig is om je lijf te verzorgen. (En pssssst, dat zijn ongeveer dezelfde dingen die je zou doen om af te vallen alleen ben je niet streng en reken je jezelf niet af op kilo's. ). Zo werk je dus tegelijkertijd aan een positievere relatie met je lijf, én aan je leefstijl.

Uiteindelijk is het het doel om te zorgen dat je mét je chronische aandoening, een zo fijn mogelijk leven hebt. Door bovenstaande factoren goed in beeld te hebben, kun je je werkelijke hulpvraag gaan formuleren. Is dat minder pijn? Makkelijker bewegen? Meer energie? Mee kunnen doen met sport? Makkelijker je huishouding of werk kunnen doen? Daar ga jij over. Ik ondersteun je bij het halen van jouw doel door je kennis en inzicht te geven in de rol van voeding hierbij.