Als je lipoedeem hebt, dan heb je vast álles al gehoord: “je moet gewoon afvallen”, “meer bewegen”, “minder eten”. En je hebt misschien óók ervaren hoe pijnlijk en frustrerend het is wanneer je wél gezond eet — en je benen tóch niet meedoen. Goed nieuws: er komt steeds meer wetenschappelijk onderzoek beschikbaar. En een recente, grote scoping review bevestigt iets wat jij waarschijnlijk allang voelde: lipoedeem is geen kwestie van wilskracht of ‘te veel eten’. Het is een complex ziektebeeld met een eigen biologie, eigen ontstekingsmechanismen en een eigen manier waarop vetcellen reageren. En ja — voeding speelt een rol. Maar niet zoals bij gewone obesitas. In deze blog neem ik je in begrijpelijke taal mee door de belangrijkste inzichten. 🔥 1. Lipoedeem gaat over inflammatie (laaggradige ontstekingen), geen simpel vetprobleem Onderzoekers zien steeds duidelijker dat lipoedeemweefsel anders werkt: vetcellen groeien sneller en worden groter het bindweefsel verstrakt (fibrose) er zit meer vocht tussen de cellen en het weefsel is chronisch ontstoken Hierdoor krijg je pijn, drukgevoeligheid, blauwe plekken en dat zware, vermoeide gevoel in je benen. 👉 Dit betekent dat voeding die ontstekingen remt, verlichting kan geven — ook als je vetvolume niet volledig verandert. ⚖️ 2. Afvallen helpt soms, maar lost lipoedeem niet op Veel vrouwen met lipoedeem zijn (ook) zwaarder of ontwikkelen overgewicht door de beweegarmoede, pijn en hormonale factoren. Maar: lipoedeemvet reageert anders op afvallen . Je kunt boven je taille goed afvallen Maar je benen kunnen pijnlijk, zwaar en vol blijven En dát is geen falen — dat is fysiologie Bariatrische chirurgie (zoals een gastric bypass) blijkt óók niet het lipoedeemvet of de pijn te verminderen, al valt het bovenlichaam wel af. 👉 Daarom is gewichtsstabiliteit belangrijker dan “zo licht mogelijk zijn”. 🍀 3. Welke voedingspatronen lijken het meeste effect te hebben? 🟢 Ketogeen of koolhydraatarm (met mediterrane invulling) Dit is het voedingsmodel waar de meeste studies naar zijn gedaan. Wat blijkt? vermindering van pijn minder ontsteking afname van vocht en soms van beenomvang betere kwaliteit van leven meer verzadiging (minder hongerpieken) Belangrijk: de Mediterrane ketoversie (met olijfolie, groente, kruiden en vis) werkt zachter én gezonder dan “klassieke keto”. 🟢 Gewoon koolhydraatarm (niet per se keto) Ook dit geeft: minder pijn lagere insulinepieken betere verzadiging soms vermindering van oedeem Voor veel vrouwen is dit een haalbaarder alternatief dan streng keto. 🟢 Mediterrane voeding Fijn als je: ontstekingen wilt remmen darmgezondheid wilt verbeteren of keto te zwaar vindt Veel groenten, olijfolie, vette vis, noten, kruiden — dát is precies wat jouw lipoedeemweefsel rustiger maakt. 🌾 4. En gluten? In het onderzoek zien we dat sommige vrouwen met lipoedeem gevoelig kunnen zijn voor gluten , omdat het de darmwand kan prikkelen en zo ontsteking kan versterken. Maar: er is géén bewijs dat iedereen met lipoedeem glutenvrij moet eten. 👉 Mijn advies: luister naar je lichaam en stem af met je diëtist. Ervaar je meer pijn, opgeblazen buik, moeheid of brain fog na gluten? Dan kan minderen zinvol zijn. Maar: doe het niet op eigen houtje en laat je informeren door je diëtist. De review benoemt een opvallende link tussen: verhoogde darmdoorlaatbaarheid (lekkende darm) lipopolysacchariden (LPS) en toegenomen ontsteking in lipoedeemvet Een onrustige darm kan dus je benen méér laten ontsteken en pijn doen. Daarom zijn: veel groenten gefermenteerde producten omega-3 vetzuren en voldoende vezels zó waardevol.
Compassie als kompas — hoe ik werk als diëtist én lipoedeem gamechanger
Herken je dit? je probeert van álles om je klachten te verminderen. Het lijkt stomlogisch dat meer bewegen en minder eten (caloriearm dieet) helpt om vetweefsel kwijt te raken. Maar in de praktijk blijkt dit bij lipoedeem meestal weinig effect te hebben. Daarom wordt er steeds vaker gekeken naar andere voedingsvormen die niet alleen gericht zijn op vetverlies, maar ook op het verminderen van ontstekingen en vochtophopingen (oedeem) in het lichaam. Is een ketogeen dieet de oplossing? Ik leg het je uit. Wat is een ketogeen dieet? Een ketogeen dieet (ook wel “keto” genoemd) is een voedingspatroon waarbij je heel weinig koolhydraten eet en juist meer vetten . Je lichaam stapt hierdoor over op een andere manier van energie gebruiken: in plaats van suiker (glucose) gaat het vetten verbranden. Dit zorgt voor de aanmaak van zogenaamde ketonen , die je lichaam en hersenen als brandstof gaan gebruiken. Waarom zou dit kunnen helpen bij lipoedeem? Uit onderzoek blijkt dat een goed samengestelde ketogene voeding bij sommige mensen met lipoedeem kan leiden tot: Gewichtsverlies Vermindering van vetweefsel (ook op de plekken waar lipoedeem zit) Minder pijn Minder zwelling (oedeem) Daling van ontstekingswaarden in het lichaam Daarnaast helpt dit dieet mogelijk om spiermassa te behouden , wat belangrijk is bij het aanpakken van vermoeidheid en pijnklachten. Let op: het gaat om de juiste vetten Het is belangrijk dat een ketogeen dieet op een gezonde manier wordt gevolgd. Niet alle vetten zijn namelijk even goed. Gezonde vetten zoals: Omega-3 vetzuren (uit bijvoorbeeld vette vis, lijnzaad, walnoten) Enkelvoudig onverzadigde vetten (uit bijvoorbeeld olijfolie en avocado) hebben een ontstekingsremmend effect , en kunnen dus juist bijdragen aan het verminderen van klachten. Daarentegen kunnen verzadigde vetten (zoals uit fastfood en veel (bewerkt) vlees) en een tekort aan plantaardige voeding juist een negatief effect hebben op je gezondheid. Is een ketogeen dieet geschikt voor jou? Hoewel sommige onderzoeken veelbelovende resultaten laten zien bij lipoedeem, is er nog veel dat we niet precies weten. De effecten verschillen per persoon. Bovendien kan een streng dieet invloed hebben op je relatie met eten en je zelfbeeld. Daarom is het belangrijk om jezelf de volgende vragen te stellen: Voel ik me goed bij deze manier van eten? Kan ik dit op een ontspannen en duurzame manier volhouden? Heb ik voldoende kennis of begeleiding om dit gezond aan te pakken? Merk ik verbetering in mijn klachten? Een dieet dat klachten vermindert én je helpt om je beter in je lijf te voelen , is waardevol. Maar als het vooral stress, schuldgevoelens of een negatief lichaamsbeeld oplevert, of valse verwachtingen schept, dan is het belangrijk om daar eerlijk naar te kijken. Tot slot Een ketogeen dieet kan bij sommige mensen met lipoedeem helpen om klachten te verminderen, zoals pijn, ontstekingen en zwellingen. Het is echter geen “one-size-fits-all”-oplossing en moet met zorg worden toegepast. Het belangrijkste is dat je kiest voor een voedingspatroon dat bij jou past, zowel lichamelijk als mentaal. Overweeg je een ketogeen dieet? Ik kan je daar in één van mijn trajecten prima mee helpen - maar wel als onderdeel van een totaalconcept. Je lichaam verdient het beste — en jij ook.
Waarom jezelf accepteren niet alleen fijner voelt, maar ook écht helpt.
LIPOSUCTIE: GEEN QUICK FIX, MAAR ONDERDEEL VAN JOUW PROCES
JE BENT AL MOOI
'Afvallen is bijvangst'. Ik denk dat ik dat elke dag wel een keer roep. Ik zal je eens uitleggen wat ik daarmee bedoel. Als Susan bij mij op het spreekuur komt, is ze er heel duidelijk in: ik wil en ik moet afvallen. Oké, strikt genomen is haar BMI 33, dus haar huisarts heeft haar soort van terecht doorverwezen. Susan heeft ook lipoedeem, en ervaart hier klachten die je vast wel herkent: moe, zware benen, pijn. Maar het ergste is: ze walgt van haar lijf, haat haar spiegelbeeld en is als de dood zichzelf op foto's te zien. Eigenlijk haat ze dat rotlijf van haar. Zonder enige aanleiding werden in de pubertijd haar benen 'plomp' en ondanks streng lijnen en sporten werd ze maar dikker en dikker. Heel oneerlijk. Gaandeweg ontwikkelde Susan een hele ongezonde relatie met haar lijf, en met eten. 'Het maakt niet uit wat ik eet, want ik kom tóch aan'. En daar zit hem de crux. Tuurlijk maakt het uit wat je eet. Jouw lijf is een super intelligent orgaan dat altijd signalen uitzendt. Bij lipoedeem heb je super pech dat je het hebt, maar het is wel chronisch en het is wel jouw lijf. Je kunt het niet omruilen, je hebt er maar één van! Er zijn best manieren om weer respect voor je lijf te krijgen. Zelfcompassie, mindfulness, lichaamswerk of yoga. Lief zijn voor je lijf en er naar luisteren. Hier besteed ik in mijn begeleiding super veel aandacht aan. Als je meer respect hebt voor je lijf, en 'in' je lijf leeft en haar signalen oppikt, doe je automatisch dingen die goed voelen, en ga je dingen die jou niet dienen, vaker uit de weg. Zo zul je eten wanneer je lijf trek heeft, en stoppen met eten wanneer je lijf aangeeft dat het genoeg heeft. Zo zul je gaan bewegen wanneer je er zin in hebt, en aanvoelen wanneer je moet stoppen. Of iets lekkers nemen omdat je daar zin in hebt, en stoppen als je voldaan bent. Laten dat nou nét ook die dingen zijn die je overal op internet kunt lezen als gouden tips om af te vallen, maar dit is pas écht duurzaam! We weten inmiddels wel wat er in theorie werkt bij lipoedeem om minder klachten te krijgen, maar gebruik de signalen van je lijf vooral om je te leiden wat goed is voor jóú! Dan ga jij je vanzelf energieker voelen, zal de pijn afnemen, ennnnnnn zul je heel rustig aan gerust ook wat afvallen. Dat noemen we wederkerigheid. Als jij lief bent voor je lijf, zal het liever zijn voor jou. Susan heeft geleerd om afvallen niet centraal te stellen, gaat niet meer elke dag op de weegschaal, maar doet met liefde voor haar lijf wat nodig is om zich beter te voelen. Dat is al een hele stap.